ในการศึกษาหาว่ามนุษย์เรียนรู้ได้อย่างไร นักการศึกษาและนักจิตวิทยาได้พยายามศึกษาหารความรู้ในเรื่องนี้ต่าง ๆ นานา เช่น กลุ่มพฤติกรรมนิยมพยายามสร้างความสัมพันธ์ระหว่าง สิ่งเร้า(Stimulus)กับการตอบสนอง(Respond) หรือความสัมพันธ์ที่ตัวเองแสดงออกไปกับสิ่งที่ได้รับ และอื่นๆ ทำให้เกิดทฤษฎีการเรียนรู้มากมาย และแน่นอนทฤษฎีการเรียนรู้ที่มนุษย์คิดค้นขึ้นมานั้นเป็นที่ทราบกันดีว่ามีขีดจำกัดเฉพาะ อาจจะถูกในบางจุดหรือบางมุมมอง แต่ก็มีข้อคำถามเกิดขึ้นในอีกหลายมุมมองที่ทำให้ต้องคิดและต้องศึกษาต่อไป แบนดูรานักจิตวิทยาชาวคานาดาก็เป็นคนหนึ่งที่พบขีดจำกัดของของทฤษฎีการเรียนรู้ของกลุ่มพฤติกรรมนิยม คือ (Gredler, 1992:304)
ทฤษฎีของพฤติกรรมนิยมจะศึกษาในสถานการณ์เฉพาะ คับแคบ ไม่สอดคล้องกับสภาพการเรียนรู้ในชีวิตจริงการศึกษาของกลุ่มพฤติกรรมนิยมส่วนใหญ่แล้วจะทำให้ห้องทดลองที่จำกัด ไม่ได้กล่าวถึงการเรียนรู้เพื่อการแก้ปัญหาใหม่ของมนุษย์ในโลกกว้าง
นักจิตวิทยากลุ่มพฤติกรรมนิยม จะพูดถึงการเรียนรู้จากการกระทำที่ได้รับโดยตรง(Direct Learning) จะไม่ค่อยคำนึงถึงพฤติกรรมที่ที่ผู้เรียนรู้จากการกระทำของผู้อื่น หรือสิ่งอื่น
ด้วยข้อจำกัดที่กล่าวมานี้ทำให้แบนดูราได้ศึกษาการเรียนรู้ของมนุษย์ในสภาพธรรมชาติมากกว่าห้องทดลอง โดยเฉพาะการเรียนรู้จากการสังเกต(Observational Learning)
พฤติกรรมการเรียนรู้จากการสังเกตนี้เป็นพฤติกรรมที่อัลลอฮฺกำหนดให้มีอยู่กับทุกคนตั้งแต่สมัยแรกเริมของอาดัม อัลลอฮฺได้ตรัสเล่าถึงลูกของอาดัมทั้งสองคนที่มีความอิจฉาริษยาจนเกิดการฆ่ากัน และในที่สุดคนพี่ก็ได้บทเรียนจากการสังเกตในการจัดการกับศพของน้อง
فَبَعَثَ ٱللَّهُ غُرَابٗا يَبۡحَثُ فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيُرِيَهُۥ كَيۡفَ يُوَٰرِي سَوۡءَةَ أَخِيهِۚ قَالَ يَٰوَيۡلَتَىٰٓ أَعَجَزۡتُ أَنۡ أَكُونَ مِثۡلَ هَٰذَا ٱلۡغُرَابِ فَأُوَٰرِيَ سَوۡءَةَ أَخِيۖ فَأَصۡبَحَ مِنَ ٱلنَّٰدِمِينَ ٣١
ความว่า :
แล้วอัลลอฮฺก็ได้ส่งกาตัวหนึ่งมา คุ้ยหาในดิน เพื่อที่จะให้เขาเห็นว่าเขาจะกลบศพน้องชายของเขาอย่างไรเขากล่าวว่า โอ้ความพินาศของฉัน ฉันไม่สามารถที่จะเป็นเช่นกาตัวนี้แล้วกลบศพน้องชายของฉันเชียวหรือนี่? แล้วเขาก็กลายเป็นคนหนึ่งในหมู่ผู้ตรอมใจ (อัลมาอิดะฮฺ 5:31)
อายะฮฺอัลอัลกุรอานอายะฮฺที่อัลลอฮฺได้ตรัสถึงเรื่องราวสองพี่น้องที่ฆ่ากันตายนี้ เขาไม่มีความรู้ในการจัดการกับศพมาก่อน จนกระทั้งอัลลอฮฺส่งนกกามาทำให้ดูว่าจะจัดการกับศพอย่างไร เลยทำให้เขาเกิดการเรียนรู้และสามารถที่จะแสดงพฤติกรรมที่จะจัดการศพได้ ในเวลาเดียวกันในอายะฮฺนี้ได้บอกถึงผลที่เขาได้เรียนรู้จากนกกานี้ ทำให้เราได้รู้อีกว่าความรู้สึกสำนึกได้และตรอมใจนั้นก็มีมาแต่กำเนิดที่ทำให้พี่ที่ฆ่าน้องรู้สึกตรอมใจในการกระทำไม่ดีของตัวเอง
ท่านนบี(ศ็อลฯ) ได้กล่าวว่า
و صلُّوا كما رأيتموني أُصلِّي
ความว่า :
พวกเจ้าจองละหมาดอย่างที่พวกเจ้าเห็นฉันละหมาด (อัลบุคอรีย์ 6008)
และอัลกุรอานได้บอกอย่างชัดเจนว่าหน้าที่ของศาสนทูตของอัลลอฮฺ ว่า
لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِي رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ لِّمَن كَانَ يَرۡجُواْ ٱللَّهَ وَٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَذَكَرَ ٱللَّهَ كَثِيرٗا
ความว่า :
21. โดยแน่นอน ในรอซูลของอัลลอฮฺมีแบบฉบับอันดีงามสำหรับพวกเจ้าแล้ว สำหรับผู้ที่หวัง (จะพบ) อัลลอฮฺและวันปรโลกและรำลึกถึงอัลลอฮฺอย่างมาก (อัลอะหฺซาบ 33/21)
และอัลลอฮฺได้ตรัสถึงเรื่องราวต่าง ๆ ที่อัลลอฮฺได้ยกในอัลกุรอานว่า
لَقَدۡ كَانَ فِي قَصَصِهِمۡ عِبۡرَةٞ لِّأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِۗ
ความว่า :
111. โดยแน่นอนยิ่ง ในเรื่องราวของพวกเขา เป็นบทเรียนสำหรับบรรดาผู้มีสติปัญญา (ยุซุฟ 12/111)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น