บทนำ
1. เรื่อง จำเป็นต้องเป็นรายงานจากผู้ที่น่าเชื่อถือและทิ้งคนพูดเท็จ
พึงระวังการพูดเท็จเกี่ยวกับท่านเราะซูลุลลอฮฺﷺ และพึงรู้เถิดว่าอัลลอฮฺ-ผู้ทรงเดชานุภาพ- ให้ทุกคนจำต้องรู้ถึงความแตกต่างระหว่างสายรายงานที่ถูกต้องแท้จริงกับสายงานที่มีปัญหา ผู้รายงานต้องเป็นผู้ที่น่าเชื่อถือ ห่างไกลจากข้อกล่าวหาต่างๆ และเขาไม่รายงานสิ่งใดนอกจากสิ่งนั้นมาจากแนวทางที่ถูกต้องและในสายรายงานนั้นได้รับปกป้องเป็นอย่างดี ป้องกันกล่าวหาจากคนที่ชอบหาเรื่องและคนดื้อรั้นในกลุ่มที่ชอบสร้างความแปลกแยก
สิ่งที่เราพูดมามานี้มีหลักฐานยืนยันชัดเจนว่าไม่ขัดกับคำตรัสของอัลลอฮฺในอัลกุรอานที่ว่า
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ
ءَامَنُوٓاْ إِن جَآءَكُمۡ فَاسِقُۢ بِنَبَإٖ فَتَبَيَّنُوٓاْ أَن تُصِيبُواْ
قَوۡمَۢا بِجَهَٰلَةٖ فَتُصۡبِحُواْ عَلَىٰ مَا فَعَلۡتُمۡ نَٰدِمِينَ
(โอ้ศรัทธาชนทั้งหลาย
หากคนชั่วนำข่าวใดๆ มาแจ้งแก่พวกเจ้า พวกเจ้าก็จงสอบสวนให้แน่ชัด หาไม่แล้วพวกเจ้าจะก่อเคราะห์กรรมแก่พวกหนึ่งโดยไม่รู้ตัว
แล้วพวกเจ้าจะกลายเป็นผู้เสียใจในสิ่งที่พวกเจ้าได้กระทำไป)(อัลหุญุร็อต : 6)
และ.
مِمَّن
تَرۡضَوۡنَ مِنَ ٱلشُّهَدَآءِ
(จากผู้ที่พวกเจ้าพึงใจในหมู่พยานทั้งหลาย)(อัลบะเกาะเราะฮฺ : 282)
และคำตรัสของพระองค์ผู้ทรงอำนาจอีกว่า
ٖ وَأَشۡهِدُواْ ذَوَيۡ عَدۡلٖ مِّنكُم
(และจงให้มีพยานสองคนเป็นผู้เที่ยงธรรมในหมู่พวกเจ้า)(อัฏเฏาะลาก : 2)
จากอายะฮฺอัลกุรอานได้ยกมานี้ เป็นที่ยืนยันได้ว่า เมื่อคนรายงานหะดีษนบีﷺเป็นคนฟาซิกหรือคนบาป หะดีษนั้นจะไม่เป็นที่ยอมรับ การเป็นพยานของเขาก็ถือว่าไม่มีความยุติธรรมและบรรดานักวิชาการก็ไม่ยอมรับเช่นกัน แม้ว่าในบางครั้งหะดีษที่เขารายงานนั้นบางมุมมองอาจจะเชื่อถือได้ แต่โดยรวมแล้วถือว่าหะดีษที่มาจากคนบาปนั้นไม่เป็นที่ยอมรับในหมู่นักวิชาการมุสลิม และการเป็นพยานของเขาก็ไม่เป็นที่ยอมรับเช่นกัน บ่งบอกได้ว่าหะดีษนบีﷺไม่ยอมรับข่าวคราวหรือรายงานที่ไม่ดี เช่นเดียวกันกับที่อัลกุรอานไม่ยอมรับการรายงานจากคนฟาซิกหรือคนบาป
0 (1) عَنِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ :
" مَنْ حَدَّثَ عَنِّى ، بِحَدِيثٍ يُرَى أَنَّهُ كَذِبٌ فَهُوَ أَحَدُ الْكَاذِبِينَ "
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ ، حَدَّثَنَا وَكِيعٌ ، عَنْ شُعْبَةَ ، عَنِ الْحَكَمِ ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى ، عَنْ سَمُرَةَ بْنِ جُنْدَبٍ . ح وحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ أَيْضًا ، حَدَّثَنَا وَكِيعٌ ، عَنْ شُعْبَةَ وَسُفْيَانَ ، عَنْ حَبِيبٍ ، عَنْ مَيْمُونِ بْنِ أَبِي شَبِيبٍ ، عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ ، قَالَا : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ذَلِكَ
ความว่า :
หะดีษที่ 0 (1) :
รายงานจากท่านเราะซูลุลลอฮฺ ﷺ ว่า
"ผู้ใดได้พูดเกี่ยวกับฉันด้วยคำพูดที่ดูแล้วไม่เป็นความจริง
เขาก็คือคนพูดเท็จคนหนึ่ง"
รายงานแก่เราโดย อะบูบักรฺ อิบนุ อะบีชัยบะฮฺ รายงานแก่เราโดย วะกีอฺ จากชุอฺบะฮฺ จาก อัลหะกัม จาก อับดุรเราะฮฺมาน อะบีไลลา จาก ซะมุเราะฮฺ อิบนุญุนดับ (จากสายรายงานสายอืน) รายงานแก่เราโดย อะบูบักรฺ อิบนุ อะบีชัยบะฮฺ เช่นกัน รายงานแก่เราโดย วะกีอฺ จากชุอฺบะฮฺ จากซุฟยาน จากหะบีล จากไมมูนอิบนอะบีชะบีบ จากมุฆีเราะฮฺอิบนุชชุอบะฮฺ ทั้งสองได้กล่าวว่า ท่านเราะซูลุลลอฮฺﷺ ได้กล่าวอย่างที่กล่าวมา.
