٥.حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو
عَوَانَةَ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ أَبِي عَائِشَةَ قَالَ حَدَّثَنَا سَعِيدُ
بْنُ جُبَيْرٍ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ فِي قَوْلِهِ تَعَالَى لَا تُحَرِّكْ بِهِ
لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ يُعَالِجُ مِنْ التَّنْزِيلِ شِدَّةً وَكَانَ مِمَّا يُحَرِّكُ
شَفَتَيْهِ فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ فَأَنَا أُحَرِّكُهُمَا لَكُمْ كَمَا
كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
يُحَرِّكُهُمَا وَقَالَ سَعِيدٌ أَنَا أُحَرِّكُهُمَا كَمَا
رَأَيْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ يُحَرِّكُهُمَا فَحَرَّكَ شَفَتَيْهِ
فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى لَا تُحَرِّكْ بِهِ
لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَقُرْآنَهُ قَالَ جَمْعُهُ لَكَ فِي صَدْرِكَ وَتَقْرَأَهُ فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ قَالَ فَاسْتَمِعْ لَهُ
وَأَنْصِتْ ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا بَيَانَهُ ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا أَنْ
تَقْرَأَهُ فَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَعْدَ
ذَلِكَ إِذَا أَتَاهُ جِبْرِيلُ اسْتَمَعَ فَإِذَا
انْطَلَقَ جِبْرِيلُ قَرَأَهُ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ كَمَا قَرَأَهُ
มูซา อิบนุอิสมาอีล ได้บอกแก่เราว่า อะบูอะวานะฮฺ ได้บอกแก่เราว่า มูซา อิบนุอะบูอาอิชะฮฺ ได้บอกแก่เราว่า ซะอีด อิบนุญุไบรฺ ได้บอกแก่เราว่า
อิบนุ อับบาซ ได้รายงานว่า ในคำตรัสของอัลลอฮฺ-ตะอาลา-ที่ว่า لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ (เจ้าอย่ากระดิกลิ้นของเจ้าเนื่องด้วยอัลกุรอานเพื่อเจ้าจะรีบเร่งจดจำ)(อัลกิยามะฮฺ,16) ท่านเราะซูลุลลอฮฺ(ศ็อลฯ) ได้กล่าวว่า “เป็นเพราะความต้องการการจดจำที่รุนแรงที่มีต่ออายาตอัลกุรอานที่อัลลอฮฺได้ประทานลงมา ทำให้ริมฝีปากของท่านขยับเขยื้อน” อิบนุอับบาซ ได้กล่าวว่า “ฉันขยับเขยื้อนริมฝีปากทั้งสองข้างเพื่อพวกเจ้าอย่างที่ท่านเราะซูลุลลอฮฺ(ศ็อลฯ) ได้ขยับเขยื้อนริมฝีปากของท่านทั้งสอง" และซะอีดได้กล่าวว่า "ฉันขยับเขยื้อนริมฝีปากทั้งสองข้างอย่างที่ฉันเห็นอิบนุอับบาซขยับเขยื้อนริมฝีปากทั้งสองข้างของเขา" ริมฝีปากของท่านเราะซูลุลลอฮฺ(ศ็อลฯ)ทั้งสองข้างก็ขยับเขยื้อน อัลลอฮฺ-ตะอาลา-ก็ได้ประทาน لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ (เจ้าอย่ากระดิกลิ้นของเจ้าเนื่องด้วยอัลกุรอานเพื่อเจ้าจะรีบเร่งจดจำ แท้จริง หน้าที่ของเราคือการรวบรวมอัลกุรอาน (ให้อยู่ในทรวงอกของเจ้า) และการอ่านเพื่อให้จดจำ)(อัลกิยามะฮฺ, 16-17) หมายถึงอัลลอฮฺได้รวบรวมอัลกุรอานแก่เจ้าในทรวงอกของเจ้า แล้วเจ้าก็อ่านอัลกุรอาน فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ (ดังนั้นเมื่อเราอ่านอัลกุรอาน เจ้าก็จงติดตามการอ่านนั้น)(อัลกิยามะฮฺ,18) หมายถึง เมื่อเจ้าฟังอัลกุรอานเจ้าแล้วเจ้าก็จงเงียบสดับฟัง ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا بَيَانَهُۥ (แล้วแท้จริงหน้าที่ของเราคือ การอธิบายอัลกุรอาน)(อัลกิยามะฮฺ,19) หมายถึง หน้าที่ของเราคือเจ้าอ่านอัลกุรอาน
หลังจากนั้นเมื่อมะลาอิกะฮฺญิบรีลมาหาท่านเราะซูลุลลอฮฺ(ศ็อลฯ)และอ่านให้ท่านฟัง ท่านก็จะฟัง และเมื่อญิบรีลได้จากไปแล้วท่านนบี(ศ็อลฯ)จึงอ่านอย่างที่ญิบรีลอ่าน
