หะดีษที่ 4 : อิคลาศ(ตั้งใจทำแต่ทำไม่ได้ก็ได้บุญ)

 

หะดีษที่ 4

عَنْ أبي عَبْدِ اللهِ جابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ الأَنْصَارِيِّ رضِيَ الله عنْهُمَا قَالَ :كُنَّا مَع النَّبِيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم في غَزَاة فَقَالَ : «إِنَّ بِالْمَدِينَةِ لَرِجَالاً مَا سِرْتُمْ مَسِيراً ، وَلاَ قَطَعْتُمْ وَادِياً إِلاَّ كانُوا مَعكُم حَبَسَهُمُ الْمَرَضُ» وَفِي روايَةِ : «إِلاَّ شَركُوكُمْ في الأَجْرِ» رَواهُ مُسْلِمٌ .

ورواهُ البُخَارِيُّ  عَنْ أَنَسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ :رَجَعْنَا مِنْ غَزْوَةِ تَبُوكَ مَعَ النَّبِيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَالَ: «إِنَّ أَقْوَامَاً خلْفَنَا بالمدِينةِ مَا سَلَكْنَا شِعْباً وَلاَ وَادِياً إِلاَّ وَهُمْ مَعَنَا ، حَبَسَهُمْ الْعُذْرُ».

               

        รายงานจาก อะบูอับดุลลอฮฺ ญาบิรฺ อิบนุ อับดุลลอฮฺ อัลอันศอรียฺ -รอฎิยัลลอฮุอันฮุมา(ขออัลลอฮฺทรงโปรดปรานแก่เขาทั้งสอง)- กล่าวว่า : เราได้อยู่กับนบี  ﷺ ในสงครามหนึ่ง ท่านนบีกล่าวว่า

               “ในมะดีนะฮฺมีชายอยู่กลุ่มหนึ่ง ไม่ว่าเจ้าจะเดินไปทางใดทางหนึ่งและเจ้าจะข้ามที่ช่องเขาใดช่องเขาหนึ่ง พวกเขาก็พร้อม ๆ กับพวกเจ้า พวกเขาถูกความป่วยตรึงไว้(ทำให้ไปด้วยไม่ได้)” ในอีกรายงาน กล่าวว่า “พวกเขาได้ผลบุญร่วมกับพวกเจ้า”  (บันทึกโดยมุสลิม)

               ในบันทึกของ อัลบุคอรียฺ รายงานจากอะนัส(รอฎิฯ) กล่าวว่า : พวกเราได้กลับจากการทำสงครามตะบูกพร้อมๆนบี ﷺ แล้วท่านก็กล่าวว่า

“มีหลายกลุ่มที่อยู่ด้านหลังเราที่มะดีนะฮฺ ไม่ว่าเราจะข้ามหุบเขาหรือที่ช่องเขาใดก็ตามพวกเขาก็จะไปพร้อมๆกับเรา –พวกเขามาไม่ได้-เพราะความจำเป็นตรึงเขาไว้” 

 

คำอธิบาย
        الأَنْصَارِيِّ มาจากคำว่า أَنْصَار เป็นคำพหูพจน์ของคำว่า نَاصِرٌ แปลว่า ผู้ให้ความช่วยเหลือ หมายถึง ชาวมะดีนะฮฺ ที่ได้ช่วยเหลือนบี ﷺ และอิสลาม พวกเขาจึงได้ชื่อว่า อัลอันศอรียฺ

        جابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ الأَنْصَارِيِّ (ญาบิรฺ อัล-อันศอรียฺ) เป็นเศาะหาบะฮฺท่านหนึ่งในเจ็ดท่านที่ได้รายงานหะดีษมากที่สุด และญาบีรฺนี้เป็นเศาะหาบะฮฺคนสุดท้ายที่เสียชีวิตที่มะดีนะฮฺ

        غَزَاة คือ غَزَاة หมายถึงการทำสงครามของนบี ﷺ  และในที่นี้หมายถึงสงครามตาบูกทางตอนเหนือของคาบสมุทรอาหรับ ซึ่งเกิดขึ้นในปีที่ 9 หลังจากนบีฮิจเราะฮฺ

        شَرَكُوكُمْ في الأَجْرِ (ร่วมกับพวกเจ้าในผลบุญ) คือ พวกเขาได้รับผลบุญเหมือนกับพวกเจ้า แม้นว่าพวกเขาไม่ได้เดินทางมาด้วยก็ตาม 

        شِعْباً หมายถึงทางเดินระหว่างช่องเขา

        وَادِي หมายถึง ที่ราบระหว่างช่องเขา


บทเรียนจากหะดีษนี้

        ผู้ที่ไม่สามารถออกไปทำการญิฮาดได้ เนื่องจากป่วยหรือมีความจำเป็นอย่างอื่น แต่ถ้าเขาตั้งเจตนา(เนียต)และต้องการที่จะไปญิฮาดจริง เขาก็จะได้ผลบุญเหมือนผู้ที่ออกไปญิฮาด
        นอกจากญิฮาดแล้ว งานอื่นที่เป็นงานสร้างความดีทั้งหลายก็เช่นกัน ถ้าเขาเนียตที่จะทำแต่ไม่ได้ทำเพราะความจำเป็นมากีดกั้นความตั้งใจของเขา เขาก็จะได้บุญ
        คนๆหนึ่งปกติเขาละหมาดญะมาอะฮฺเสมอ และเขาก็ตั้งใจที่จะอย่างนั้นทุกเวลา แต่ด้วยสาเหตุเขาป่วย หรือต้องเดินทาง หรือหลับ เป็นต้น เขาก็จะได้บุญเหมือนที่เขาละหมาดญะมาอะฮฺ โดยไม่ลดลงแม้แต่น้อย

        ท่านนบี ﷺ  กล่าวในอีกหะดีษหนึ่งว่า

        "إذا مرض العبد أو سافر كتب له مثل ما كان يعمل مقيماً صحيحا ً "

        ความว่า “ถ้าบ่าวคนหนึ่งป่วยหรือเดินทาง เขาก็จะได้รับการบันทึกเหมือนคนที่ยังอยู่อย่างสมบูรณ์” (บันทึกโดย อัลบุคอรียฺ)

กลับไปยังหน้า สารบัญริยาฎุศศอลิหีน